Via Dolorosa czyli ostatnia droga Chrystusa na Golgotę przebiega przez miasto ze wschodu na zachód, od Bramy Św. Szczepana przez dzielnicę muzułmańską aż do Bazyliki Grobu Pańskiego w dzielnicy łacińskiej. 

Historia oczywiście zaczyna się nieco wcześniej od pojmania Pana Jezusa w Ogrodzie Gatsemani, u stóp Góry Oliwnej.  Znajduje się  on się kilkaset metrów od bramy Św. Szczepana i Twierdzy Antonia miejsca gdzie Piłat wydał wyrok na Chrystusa, Niedaleko tez znajduje się loch, gdzie przetrzymywano Jezusa wraz z pozostałymi więźniami.

Kolejne stacje Drogi Krzyżowej oznaczone są okrągłymi emblematami umieszczonymi na ścianach budynków  także zaznaczone innym kolorem posadzki wzdłuż Via Dolorosa.

STACJA I i II Drogi krzyżowej Via Dolorosa

Początek Drogi Krzyżowej, Stacja I (Jezus na śmierć skazany) to okolice bramy Św. Szczepana i dawna twierdza Antonia, gdzie prawdopodobnie mieściła się  wtedy rezydencja Poncjusza Piłata, prokuratora Judei. Stacja II (Jezus bierze krzyż na ramiona) to znajdujący się po przeciwnej stronie ulicy Klasztor Biczowania.  Z dwóch stron dziedzińca klasztornego wzniesiono Kaplicę Skazania na Śmierć oraz Kaplice Biczowania.  Nieopodal znajduje się słynny łuk Ecce Homo. Wmurowane w niego dwa kamienie z dawnej posadzki, to te na których stali Chrystus i Piłat w momencie wypowiadania słów „Oto człowiek Ecce Homo, J 19,5″

STACJA III – IX Drogi Krzyżowej

Obecna trasa Drogi Krzyżowej ukształtowała się raczej przez tradycję niż jest śladem prawdziwej drogi jaka przebył Chrystus. Według źródeł historycznych z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że Jezusa skazano w Cytadeli jerozolimskiej, czyli w zupełnie innej części miasta. Jednak już okresie bizantyjskim odprawiano pielgrzymki z Góry Oliwnej, przez Ogród Gatsemani a dalej przez bramę Św. Szczepana do Bazyliki Grobu Pańskiego mniej więcej taką drogą.

Stacja III (Jezus upada po raz pierwszy) znajduje się na skrzyżowaniu Via Dolorosa i El Wad ha-Gai. Jest to miejsce szczególnie ważne dla Polaków. Kaplica została bowiem odnowiona przez żołnierzy 2 Korpus Armii Generała Andersa, stacjonującego w Palestynie. Wśród polskich śladów znajduję się tu rzeźba Pana Jezusa upadającego pod ciężarem krzyża dłuta Tadeusza Zielińskiego. Obok jest stacja IV (Jezus spotyka Matkę), a nad wejściem do kaplicy zobaczyć możemy płaskorzeźbę Matki Bożej Częstochowskiej tego samego autora.

Idąc wzdłuż El Wad ha-Gai, kawałek dalej na kolejnym skrzyżowaniu z Via Dolorosa natrafimy na Stację V (Szymon Cyrenejczyk pomaga nieść krzyż Jezusowi). Skręcamy w prawo i schodkami w górę po lewej stronie znajduje się Stacja VI (Weronika ociera twarz Jezusowi). Mieści się tu prawosławna cerkiew, Dom św. Weroniki.

Po dotarciu do Stacji VII (Jezus upada po raz drugi) droga krzyżowa skręca w lewo w ul. Beil Habad w stronę Bazyliki Grobu Świętego. By odwiedzić Stację VIII gdzie Jezus pocieszał płaczące niewiasty, musimy jednak pójść prosto kilkadziesiąt metrów i potem wrócić do Beil Habad. Podobnie sprawa wygląda ze Stacją IX i trzecim upadkiem Jezusa. Musimy nieco zboczyć z Via Dolorosa i wejść na dziedziniec koptyjskiego klasztoru nad Kaplica Św. Heleny. Jak spojrzymy ma schemat, sytuacja się wyjaśnia i możemy domyślić się, że wtedy nie było obecnych zabudowań i była to najkrótsza trasa na miejsce kaźni.

Spacerując wąskimi uliczkami Jerozolimy można łatwo przeoczyć kolejne stacje Drogi Krzyżowej, gdyż  ich oznaczenia są czasami zagłuszane kolorowymi szyldami i witrynami sklepów. Nierzadko znajdują się też zupełnie w nieoczywistych miejscach.

Bazylika Grobu Świętego

Wewnątrz Bazyliki, w miejscu Golgoty znajduje się kaplica kryjąca w sobie Stacje X (Jezus z szat obnażony), XI (Jezus do krzyża przybity), XII (Jezus umiera na krzyżu) oraz XIII (Jezus z krzyża zdjęty).

Ostatnią, najważniejszą XIV Stacją Drogi Krzyżowej jest oczywiście Grób Święty. Miejsce święte dla chrześcijan znajduje się we władaniu kilku odłamów greckich ortodoksów, Ormian, Syryjczyków, Koptów, Etiopczyków oraz rzymskich katolików. Wszystkie te wyznania muszą dogadywać się kto i kiedy odprawia msze  a sprawa własności poszczególnych części Bazyliki nie została nigdy uregulowana. Co ciekawe, do dziś obowiązuje dekret sułtański z 1757 roku, który wyklucza jakiekolwiek zmiany.

Aby wejść do Grobu trzeba odstać w kolejce godzinę… lub więcej. Gdy już mieliśmy wejść do środka rozpoczęło się nabożeństwo i grupka mnichów koptyjskich na kilkanaście minut zajęła kaplicę. Nastrój wewnątrz Bazyliki daje mieszane odczucia, z jednej strony ma się poczucie wagi i świętości miejsca. Z drugiej zaś  wszechobecne tłumy i zgiełk nie sprzyjają kontemplacji.

Grób Święty

Źródła historyczne potwierdzają duże prawdopodobieństwo, że właśnie ty został ukrzyżowany i pochowany Jezus. Golgota znajdowała się poza miastem w miejscu opuszczonych kamieniołomów. Dopiero w IV w. cesarz Konstantyn wybudował tu pierwszy kościół. Przebudowywany wielokrotnie na przestrzeni wieków obecną formę otrzymał na początku wieku XIX, podobnie jak sam Grób Pański.

Na przejście i odprawienie Drogi Krzyżowej potrzebujemy godziny. Żeby jednak dostać się do Grobu Świętego trzeba zarezerwować czas na kolejkę, która bywa długa.

Trzeba być uważnym, by po drodze nie ominąć stacji VIII i IX, które położone są poza Via Dolorosa. Żeby do nich dotrzeć trzeba zboczyć z trasy by  potem ponownie na nią wrócić.

Żródła:

Przewodnik po Ziemi Świętej, J.Murphy-O’Connor